Nazwa: Betadine
Postać: rozt.na skórę
Dawka: 0,1 g/ml
Opakowanie: 30 ml
Skład: 1 ml roztworu zawiera 100 mg jodowanego powidonu (Polyvidonum iodinatum), co odpowiada 10 mg aktywnego jodu
Działanie: Bakteriobójcze działanie jodowanego powidonu polega na działaniu wolnego jodu uwalnianego z kompleksu powidon-jod w reakcji równowagi. Tak więc kompleks powidon-jod stanowi pewnego rodzaju magazyn jodu, który dostarcza jod elementarny na drodze przedłużonego uwalniania zapewniając stałe stężenie wolnego, aktywnego jodu.
Wiążąc się kompleksowo z powidonem jod w dużej mierze traci swoje miejscowe właściwości drażniące, które są charakterystyczną cechą alkoholowych preparatów jodu, i dzięki temu odznacza się dobrą tolerancją ze strony skóry, błon śluzowych i ran.
Wolny jod reaguje z utleniającymi się grupami SH lub OH aminokwasów wchodzących w skład enzymów i białek strukturalnych drobnoustrojów inaktywując i niszcząc w ten sposób wspomniane enzymy i białka. W wyniku tego procesu jod ulega odbarwieniu, a więc nasilenie brązowego zabarwienia służy jako wskaźnik skuteczności preparatu. W razie odbarwienia konieczne może okazać się powtarzanie dawek preparatu.
Ten dość niespecyficzny mechanizm działania tłumaczy silne działanie jodowanego powidonu na szerokie spektrum patogenów występujących u człowieka: bakterie Gram-dodatnie i gram-ujemne, Gardenella vag., Treponema pallidum, mykoplazmy, chlamydie, grzyby (np. Candida), wirusy (w tym Herpes i HIV), pierwotniaki (np. Trichomonas) i zarodniki.
Ze względu na taki mechanizm działania nie spotyka się oporności na preparat, w tym również wtórnej oporności w razie przewlekłego stosowania.
BETADINE roztwór jest rozpuszczalny w wodzie i łatwo daje się spłukać.
Wskazania: Dezynfekcja skóry przed iniekcją, pobraniem krwi, biopsją igłową, transfuzją,Dezynfekcja skóry i błon śluzowych przed zabiegami chirurgicznymi, Aseptyczne zaopatrzenie ran,Leczenie infekcji bakteryjnych i grzybiczych,Całkowita i częściowa dezynfekcja pacjenta przed operacją (kapiel antyseptyczna).
Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na jod lub inne składniki preparatu, nadczynność tarczycy lub inne jawne choroby tarczycy, opryszczkowe zapalenie skóry Duhringa, niewydolność nerek, przed i po leczeniu nadczynności tarczycy jodem radioaktywnym aż do czasu uzyskania trwałego wyleczenia, .
U noworodków i niemowląt do 6. miesiąca życia jodowany powidon można stosować jedynie w przypadku dokładnej diagnozy i bezwzględnych wskazań do zastosowania preparatu. Należy monitorować czynność tarczycy.
Z uwagi na to, iż nie można wykluczyć rozwoju następczej nadczynności tarczycy, u pacjentów z utajonymi zaburzeniami czynności tarczycy (szczególnie w starszym wieku) długotrwałe stosowanie jodowanego powidonu (ponad 14 dni) lub stosowanie go na dużych powierzchniach skóry (ponad 10% powierzchni ciała) jest dozwolone jedynie po starannym rozważenia spodziewanych korzyści i możliwego ryzyka. Osoby te wymagają monitorowania pod kątem wczesnych objawów nadczynności tarczycy i w razie konieczności kontroli czynności tarczycy, nawet już po zaprzestaniu leczenia (do 3 miesięcy).
Działania niepożądane: Zaburzenia nerek i pęcherza: zaburzenia czynności nerek, ostra niewydolnośc nerek.
Zaburzenia skóry i tkanki łącznej: miejscowe reakcje skórne, reakcje nadwrażliwości, jak kontaktowe zapalenie skóry objawiające się zmianami łuszczycopodobnymi, zaczerwienieniem, wystepowaniem małych pęcherzy.
Zaburzenia endokrynologiczne: długotrwałe stosowanie jodowanego powidoku może zwiększoną absorpcje jodu. Może wystąpić nadczynność tarczycy, szczególnie u pacjentów z chorobami tarczycy w wywiadzie.
Interakcje: Jednoczesne stosowanie jodowanego powidonu z nadtlenkiem wodoru, enzymatycznymi preparatami do leczenia ran zawierającymi srebro lub taulorydynę oraz środkami antyseptycznymi może być przyczyną wzajemnego osłabiania efektów działania tych preparatów.
Jodowanego powidonu nie wolno stosować łącznie z lekami zawierającymi rtęć ze względu na ryzyko tworzenia się żrącego związku jodu i rtęci.
Mogą wystąpić reakcje z białkiem i nienasyconymi kompleksami organicznymi, które mogą być kompensowane przez większe dawki jodowanego powidonu.
Należy unikać przewlekłego stosowania preparatu, szczególnie na dużych powierzchniach, u osób leczonych litem.
Nie należy stosować na skórę preparatu BETADINE jednocześnie z innymi preparatami o właściwościach redukujących, kwasowych lub zawierających alkaloidy.
Uwaga!
Ze względu na utleniające właściwości preparatu, w przypadku niektórych testów na wykrywanie krwi utajonej w kale lub wykrywanie krwi lub glukozy w moczu, zanieczyszczenie jodowanym powidononem może dać wyniki fałszywie dodatnie.
Podczas stosowania jodowanego powidonu może zmniejszyć się wychwyt jodu przez tarczycę, co z kolei może utrudniać przeprowadzenie niektórych badań diagnostycznych (np. scyntygrafia tarczycy, oznaczanie jodu związanego z białkiem, badania z zastosowaniem jodu radioaktywnego) lub uniemożliwiać leczenie chorób tarczycy jodem. Aby uzyskać niezafałszowane wyniki zaleca się zachowanie odpowiednio długiego odstępu czasu (1-2 tygodnie) między zakończeniem stosowania jodowanego powidonu a scyntygrafią tarczycy.
Dawkowanie: Roztwór BETADINE stosuje się albo w postaci nierozcieńczonej albo w postaci roztworu o stężeniu 10% (rozcieńczenie 1:10) lub 1 % (1:100) w zależności od miejsca aplikacji.
W dezynfekcji skóry przed iniekcją, pobieraniem krwi, biopsją igłową, transfuzją lub infuzją roztwór nakłada się na zdrową nieuszkodzoną skórę na 1 – 2 minuty.
W przypadku aseptycznego zaopatrywania ran, w dezynfekcji błon śluzowych i leczeniu infrkcji bakteryjnych i grzybiczych należy stosować 10% (1:10) roztwór.
W przypadku kąpieli pacjenta przed operacją należy stosować 1% (1:100) roztwór, przy czym najlepiej równomiernie rozprowadzić rozcieńczony roztwór po całym ciele pacjenta i pozostawić na przynajmniej 2 minuty a nastepnie spłukać letnią wodą. Rozcieńczony roztwór należy przygotowywać bezpośrednio przed zastosowaniem.
Środki ostrożności: Stosowanie jodowanego powidonu może być przyczyną zmniejszonej absorpcji jodu przez tarczycę, co może zaburzać wyniki niektórych badań i utrudniać przeprowadzenie niektórych zabiegów (scyntygrafia tarczycy, oznaczanie jodu związanego z białkiem, zabiegi diagnostyczne z zastosowaniem radioaktywnego jodu), a tym samym uniemożliwiać planowe leczenie chorób tarczycy jodem radioaktywnym. Po zakończeniu leczenia należy zachować odstęp czasu co najmniej 1- 4 tygodni.
Utleniające działanie jodowanego powidonu może być przyczyną fałszywie dodatnich wyników różnych testów diagnostycznych (np. testy toluidynowy i z żywicą gwajakową na hemoglobinę i glukozę w stolcu i moczu).
Utleniające właściwości jodowanego powidonu mogą być przyczyną korozji metali natomiast plastik i materiały syntetyczne są na ogół odporne na jodowany powidon. Zdarzaja się przypadki odwracalnego przebarwienia niektórych materiałów tekstylnych np. ubrań.
BETADINE roztwór można łatwo usunąć z materiałów tekstylnych i innych za pomocą ciepłej wody i mydła. W przypadku plam trudnych do usunięcia należy zastosować roztwór amoniaku lub roztwór tiosiarczanu sodu.
Ciemnobrązowy kolor roztworu BETADINE jest wskaźnikiem jego skuteczności. Jeśli kolor staje się mniej intensywny wskazuje to na słabsze działanie przeciw drobnoustrojom. Ekspozycja na światło i temperatury powyżej 40º C przyspieszaja rozkład preparatu, Roztwór BETADINE wywiera działanie przeciwbakteryjne przy pH w zakresie 2-7.
Unikać kontaktu z oczami. Jeśli preparat dostanie się do oczu należy rozchylić powieki i płukać oczy dużą ilością bieżącej wody przez 10 – 15 minut. Pacjenta powinien zbadać okulista.
Prowadzenie pojazdów: Stosowanie roztworu BETADINE nie wpływa na zdolnośc prowadzenia pojazdów i obsługiwania urządzeń mechanicznych w ruchu.
Przedawkowanie: Po zastosowaniu bardzo dużych ilości jodowanego powidonu mogą wystąpić następujące objawy: bezmocz, zapaść krążeniowa, obrzęk krtani, brak tętna lub słabe tętno, obrzęk płuc i zaburzenia metaboliczne.
Postępowanie w razie przedawkowania:
Natychmiast podać pokarm zawierający skrobię lub białko (np. skrobia rozpuszczona w wodzie lub mleku). W razie potrzeby przeprowadzić płukanie żołądka 5% roztworem tiosiarczanu sodu (lub podać 10 ml 10% tiosiarczanu sodu dożylnie) w odstępach co 3 godziny.
Poza tym należy rozpocząć staranną kontrolę kliniczną czynności tarczycy, aby wykluczyć lub odpowiednio wcześnie wykryć nadczynność tarczycy indukowaną jodem.
Ciąża: Jodowany powidon nie jest teratogenny.
Stosowanie preparatu po drugim miesiącu ciąży i w czasie karmienia piersią jest dozwolone jedynie w przypadku dokładnej diagnozy i bezwzględnych wskazań do zastosowania preparatu. Konieczne jest w takich przypadkach monitorowanie czynności tarczycy u matki i dziecka.
Leczenie należy ograniczyć do krótkiego okresu czasu.
Jod przenika przez łożysko i do mleka matki.